Wszystko na temat atopowego zapalenia skóry

Odtwórz film, aby dowiedzieć się więcej:

Czy cierpisz na atopowe zapalenie skóry i chciałbyś przyczynić się do rozwoju nowych metod leczenia? Tutaj dowiesz się o badaniach klinicznych dotyczących atopowego zapalenia skóry i o tym, jak możesz wziąć w nich udział.

Spis treści:

1. Co to jest atopowe zapalenie skóry?
2. Jakie są typowe objawy atopowego zapalenia skóry?
3. Jakie są różne rodzaje atopowego zapalenia skóry?
4. Jakie są możliwe przyczyny atopowego zapalenia skóry?
5. Aktualne możliwości leczenia atopowego zapalenia skóry
6. Aktualny stan badań nad atopowym zapaleniem skóry
7. Badania kliniczne nad atopowym zapaleniem skóry - najczęściej zadawane pytania

1. Co to jest atopowe zapalenie skóry?

Atopowe zapalenie skóry to przewlekła choroba skóry, w której naturalna warstwa ochronna skóry zostaje zaburzona i sprawia, że staje się ona przepuszczalna dla zarazków i czynników drażniących. Choroba ta często występuje w epizodach.

Atopowe zapalenie skóry: przewlekła choroba skóry

Skóra pełni ważną funkcję barierową. Część zewnętrzna (zwana też naskórkiem) osłania nas przed szkodliwymi wpływami środowiska. Film ochronny skóry składa się z wody, soli, olejków skórnych i wydzieliny gruczołów łojowych. Utrzymuje wilgoć w skórze i chroni ją przed wnikaniem patogenów takich jak grzyby i bakterie.

U pacjentów z AZS naturalna bariera skórna jest zaburzona. Skóra traci wilgoć i przesusza się, jak również staje się ona bardziej wrażliwa na alergeny i reaguje stanami zapalnymi, często w tzw. epizodach.

Kto choruje na atopowe zapalenie skóry?

Atopowe zapalenie skóry jest najczęstszą chorobą skóry u dzieci, u dorosłych występuje ona nieco rzadziej. W wielu przypadkach choroba ustępuje z wiekiem. W związku z tym, tylko około 3% dorosłych jest dotkniętych tą chorobą.

Czy atopowe zapalenie skóry jest zakaźne?

Atopowe zapalenie skóry nie jest zaraźliwe. Jednak suche i zaczerwienione miejsca często powodują, że inne osoby zachowują większy dystans, bo boją się zakażenia. Takie zachowanie często powoduje duże cierpienie u osoby dotkniętej chorobą.

2. Jakie są typowe objawy atopowego zapalenia skóry?

Osoby cierpiące na AZS mają wiele typowych objawów, które występują w epizodach.

Atopowe zapalenie skóry: jak rozpoznać chorobę?

Do objawów AZS należą:

• Sucha i popękana skóra
• Zaczerwienienie
• Swędzenie
• Łupież
• Rzadko sączące się pęcherzyki.

U dorosłych najczęściej dotyczy skóry z tyłu kolan i zgięć łokci. U wielu pacjentów atopowe zapalenie skóry występuje na twarzy, szyi, nadgarstkach i dłoniach. Niektóre osoby z ciężką postacią choroby mają zmiany skórne na całym ciele.

3. Jakie są różne rodzaje atopowego zapalenia skóry?

Istnieją dwie formy atopowego zapalenia skóry, które definiuje się w zależności od tego, czy pacjent reaguje na substancje, które mogą wywoływać alergie.

Zewnętrzna postać atopowego zapalenia skóry

Osoby z postacią zewnątrzpochodną mają układ odpornościowy, który reaguje na alergeny takie jak pyłki, sierść zwierząt czy pokarm, a w ich krwi obserwuje się podwyższone przeciwciało - immunoglobulina E (IgE).

Wewnętrzna postać atopowego zapalenia skóry

Osoby, które cierpią na atopowe zapalenie skóry, ale mają prawidłowy poziom IgE, mają postać samoistną. Alergeny odgrywają niewielką rolę w tej postaci atopowego zapalenia skóry.

4. Jakie są możliwe przyczyny atopowego zapalenia skóry?

Z naukowego punktu widzenia dokładne przyczyny atopowego zapalenia skóry nie zostały jeszcze jednoznacznie wyjaśnione. Najprawdopodobniej jest to złożona interakcja predyspozycji genetycznych i czynników środowiskowych.

Czynniki środowiskowe jako czynniki wyzwalające atopowe zapalenie skóry

Czynniki środowiskowe mogą wywołać lub nasilić AZS. Należą do nich czynniki drażniące, pruritogeny (substancje wywołujące świąd), czynniki klimatyczne, zanieczyszczenia powietrza i dym tytoniowy.

W częstszej, zewnątrzpochodnej postaci choroby rolę odgrywają alergeny. U pacjentów z tą formą zapalenia skóry układ odpornościowy reaguje szybciej na bodźce zewnętrzne niż u osób z nienaruszoną barierą ochronną. Komórki odpornościowe rozpoznają nawet zupełnie nieszkodliwe substancje obce jako zagrożenie i biją na alarm, a w miejscu dotkniętym chorobą powstaje stan zapalny.

Czy atopowe zapalenie skóry jest dziedziczne? Czynniki genetyczne atopowego zapalenia skóry

Atopowe zapalenie skóry może być dziedziczone. Dzieci osób z atopowym zapaleniem skóry mają znacznie większe ryzyko rozwoju choroby, choć nie musi jednak ona ujawniać się u każdego, kto ma do niej predyspozycje.

Naukowcy znaleźli kilka mutacji genów, które rodzice mogą przekazać swoim dzieciom. Badania nad atopowym zapaleniem skóry wykazały, że rodzinna historia atopowego zapalenia skóry lub innych chorób alergicznych (astma, alergie) jest czynnikiem ryzyka.

Zmiany genowe obejmują mutacje genetyczne związane z genami bariery skórnej i genami związanymi z układem odpornościowym, w tym zmiany prowadzące do zmniejszenia produkcji białka filagryny. Filagryna sprawia, że na zewnętrznej części skóry tworzy się film ochronny, który zapobiega jej wysychaniu.

Przyczyny atopowego zapalenia skóry: Co powoduje atopowe zapalenie skóry?

Czynniki, które wywołują zaostrzenie u pacjentów ze zdiagnozowanym atopowym zapaleniem skóry, różnią się w zależności od osoby.

Typowe czynniki wyzwalające początek choroby i nawroty obejmują:

• Alergeny (np. pyłki, pleśń, żywność, roztocza)
• Niekorzystne warunki klimatyczne (np. suche powietrze grzewcze)
• Kontakt z niektórymi tekstyliami (np. wełną)
• Infekcje (np. silne przeziębienie)
• Obciążenie psychologiczne (np. stres)
• Czynniki hormonalne (np. ciąża).

5. Aktualne możliwości leczenia atopowego zapalenia skóry

Jeśli dotknęło Cię atopowe zapalenie skóry, pierwsze pytanie, które zapewne przychodzi Ci do głowy, brzmi: Czy atopowe zapalenie skóry można wyleczyć? Według obecnych badań, choroby tej nie da się wyleczyć. Poszczególne objawy można jednak leczyć różnymi terapiami.

Opcje leczenia AZS są oparte na ciężkości choroby (stadia AZS):

• Łagodne atopowe zapalenie skóry z suchą skórą: codzienna pielęgnacja skóry i unikanie indywidualnych czynników wyzwalających.
• Umiarkowane atopowe zapalenie skóry z łagodnym lub umiarkowanie ciężkim wypryskiem: stosowane zewnętrznie glikokortykoidy (np. kortyzon) i inhibitory kalcyneuryny, w razie potrzeby także leki hamujące świąd i hamujące rozwój zarazków.
• Ciężkie neurodermiczne zapalenie skóry z ciężkim wypryskiem: Tabletki hamujące działanie układu odpornościowego (np. cyklosporyna A).

6. Aktualny stan badań nad atopowym zapaleniem skóry

W ostatnich latach w badaniach nad atopowym zapaleniem skóry dokonał się ogromny postęp w opracowywaniu nowych terapii, możliwości leczenia i metod diagnostycznych atopowego zapalenia skóry.

W szczególności w ostatnich latach nastąpił obiecujący postęp w dziedzinie tzw. leków biologicznych przeciwko atopowemu zapaleniu skóry. Na przykład zespół badawczy w Monachium wzbudził nadzieję dla pacjentów dzięki identyfikacji przeciwciała Fezakinumab, które może być stosowane w celu zapobiegania nadmiernej reakcji układu odpornościowego. Odkrycie to okrzyknięto szczególnym sukcesem, ponieważ ten rodzaj leczenia AZS ma niewielkie lub żadne skutki uboczne.

Naukowcy z Uniwersytetu w Marburgu odkryli również, że poziom substancji przekaźnikowej cytokiny IL-13 odgrywa ważną rolę w zdrowej, pozbawionej stanów zapalnych skórze. Ma to wpływ na tzw. komórki dendrytyczne (komórki odpornościowe), które z kolei sprzyjają obronie przed pasożytami. Utrzymując poziom cytokiny IL-13 w równowadze, można zapobiec reakcjom immunologicznym, które wywołują stan zapalny.

Obecnie prowadzone są kolejne badania kliniczne, aby sprawdzić, czy inne terapie lub leki mogą jeszcze bardziej zwiększyć szanse na wyleczenie. Dowiedz się więcej na ten temat w kolejnym rozdziale poświęconym aktualnym badaniom nad atopowym zapaleniem skóry.

7. Badania kliniczne nad atopowym zapaleniem skóry - najczęściej zadawane pytania

Badania kliniczne dotyczące atopowego zapalenia skóry badają obecnie nowe metody leczenia tej choroby. Niektóre próby skupiają się na metodach zmniejszających stan zapalny skóry i świąd, inne mają na celu opracowanie nowych metod przywracania funkcji bariery skórnej.

Inne badania kliniczne przyglądają się czynnikom genetycznym atopowego zapalenia skóry oraz badają, jak wpływają one na leczenie, badania przesiewowe i ewentualnie zapobieganie chorobie. W przyszłych badaniach naukowcy chcą również udoskonalić testy genetyczne, aby zidentyfikować osoby, u których występuje zwiększone ryzyko wystąpienia atopowego zapalenia skóry.